KLASSIK VA KVANT QIDIRUV ALGORITMLARINI TAQQOSLASH: GROVER ALGORITMINING USTUNLIGI

Authors

  • Ergashev Muhammadsodiq Author

Abstract

Ushbu ilmiy maqolada Grover kvant qidiruv algoritmi chuqur tahlil qilinib, u klassik chiziqli qidiruv algoritmi bilan samaradorlik va tejamkorlik nuqtai nazaridan taqqoslandi. Algoritmning nazariy asoslari, matematik formulalari, Hadamard transformatsiyasi, Oracle operatori va amplituda refleksiyasi bosqichma-bosqich yoritib berildi. Python va Qiskit platformalari asosida olib borilgan eksperimentlar Grover algoritmining O( ) murakkablik bilan yuqori ehtimollikda natijaga erishishini isbotladi. Tadqiqotda turli hajmdagi ro‘yxatlar ustida klassik va kvant algoritmlarning ishlash tezligi, iteratsiyalar soni va muvaffaqiyat ehtimoli solishtirildi. Statistik tahlillar (jadval, grafik, t-test) algoritm ustunligini empirik ko‘rinishda tasdiqladi. Grover algoritmining real hayotdagi qo‘llanilishi (kriptografiya, optimizatsiya, tibbiy dori izlash) hamda amaliy cheklovlari yoritildi. Maqola kvant ustunligining real namunasini ko‘rsatadi.

References

1. Grover, L. K. (1996). A fast quantum mechanical algorithm for database search. Proceedings of the 28th Annual ACM Symposium on Theory of Computing, pp. 212–219.

2. Nielsen, M. A., & Chuang, I. L. (2010). Quantum Computation and Quantum Information. Cambridge University Press.

3. Preskill, J. (2018). Quantum Computing in the NISQ era and beyond. Quantum, 2, 79.

4. Qiskit Textbook: Learn Quantum Computation using Qiskit. IBM Quantum – https://qiskit.org/textbook

5. IBM Quantum: https://quantum-computing.ibm.com

6. Bohrium Quantum Platform – https://bohrium.com

7. Shor, P. W. (1997). Polynomial-time algorithms for prime factorization and discrete logarithms on a quantum computer. SIAM J. Comput.

8. Montanaro, A. (2016). Quantum algorithms: an overview. npj Quantum Information, 2(1), 1–8.

9. Zalka, C. (1999). Grover’s quantum searching algorithm is optimal. Physical Review A, 60(4), 2746.

10. Rieffel, E., & Polak, W. (2011). Quantum Computing: A Gentle Introduction. MIT Press.

11. NIST Post-Quantum Cryptography Project – https://csrc.nist.gov/Projects/post-quantum-cryptography

12. Yanofsky, N. S., & Mannucci, M. A. (2008). Quantum Computing for Computer Scientists. Cambridge University Press.

Downloads

Published

2025-05-16