FOSFATLARNING HADDAN TASHQARI QO‘LLANILISHI NATIJASIDA MIKROELEMENTLAR YETISHMOVCHILIGI MUAMMOSINI HAL QILISH: NAZARIY VA AMALIY TAHLILI
Abstract
Maqolada zamonaviy qishloq xo‘jaligida fosforli o‘g‘itlarning haddan tashqari qo‘llanilishi natijasida yuzaga keladigan mikroelementlar yetishmovchiligi muammosi tahlil qilinadi. Fosfor tuproq unumdorligi va o‘simliklarning o‘sishi uchun muhim bo‘lsa-da, uning ortiqcha qo‘llanilishi rux (Zn) va temir (Fe) kabi mikroelementlarning yutilish jarayonini cheklaydi. Bu esa o‘simliklarning oziqlanish buzilishiga olib keladi. Maqolada fosfatlarning tuproq kimyosiga ta’siri, mikroelementlar yetishmovchiligining mexanizmlari va ushbu muammolarni bartaraf etish bo‘yicha amaliy yondashuvlar ko‘rib chiqiladi.
References
1. Alloway, B. J. (2008). Zinc in soils and crop nutrition. IFA, Paris.
2. Cakmak, I. (2002). Plant nutrition research: Priorities to meet human needs for food in sustainable ways. Plant and Soil.
3. Chen, Y., & Barak, P. (1982). Iron nutrition of plants in calcareous soils. Advances in Agronomy.
4. Dobermann, A., et al. (1998). Potassium uptake and use efficiency in irrigated rice. Field Crops Research.
5. Marschner, H. (1995). Mineral nutrition of higher plants.
6. Mengel, K., & Kirkby, E. A. (2001). Principles of plant nutrition.
7. Römheld, V., & Marschner, H. (1991). Function of micronutrients in plants. Micronutrients in agriculture.
8. Smith, S. E., & Read, D. J. (2008). Mycorrhizal symbiosis.
9. Tilman, D., et al. (2002). Agricultural sustainability and intensive production practices.
10. Hansen, N. C., et al. (2006). Reducing bicarbonates in soil to enhance micronutrient availability. {Ilmiy ishlar ichidagi chuqur tahlil}.
11. Xolmatov va boshq. (2019). Tuproq unumdorligi va mikroelement yetishmovchiligi bo‘yicha tadqiqotlar. {Mahalliy tadqiqotlar}.
12. Rasulov va boshq. (2021). Temir va rux yetishmovchiligini mahalliy sharoitda bartaraf etish usullari. {O‘zbekiston tajribalari}.
13. G‘aniyev (2020). Tuproqni organik moddalar bilan boyitish orqali mikroelementlarni faollashtirish. {Tuproqni yaxshilash bo‘yicha tavsiyalar}.